Beslenme örüntüsünün (diyet) mikrobiyota- bağırsak- beyin iletişiminde önemli bir değişken olduğunu biliyoruz. Bu konuda yapılan 2 tür çalışma çeşidi, bu araştırmaları büyümesine destek olmuştur; ilki, Akdeniz tipi beslenme çeşidinin ( major depresif bozukluk üzerine etkisi iken, diğeri, fermente gıdaların (yoğurt, kefir, kimchi, vb.) bağışıklık fonksiyonu üzerindeki etkisidir. 

Makalede yer alan figür 1’de; Diyet ile mikrobiyota-bağırsak-beyin aksı mekanizması özetlenmiştir. Yeşil kutu içerisinde yer alan besinler (meyve, sebze, bitki bazlı protein kaynakları, tam tahıllar ve fermente gıdalar) kısa zincirli yağ asitlerini (KZYA) artırıp, bağırsak sağlığını korurken; kırmızı kutuda yer alan besinler sağlığı bozmaktadır.

KZYA artışı, tokluğu sağlayan bağırsak hormonlarını artırırken (GLP-1, peptit-YY), tokluk davranışının homeostatik kontrolünü sağlamaktadır. KZYA ayrıca, bağırsak bariyer bütünlüğü, bağışıklık, T helper hücre farklılaşmasını da sağlamaktadır. 

Yararlı bakteriler arttıkça, nörotransmitterler zamanında salgılanır ve yeme davranışını olumlu şekilde kontrol ederler. 

Beslenme biliminde çalışma yapmak genel olarak beraberinde birçok zorluğu getirmektedir; besin kayıt günlüğünün alınmasının zorluğu, beslenme örüntüsünün değişimi odaklı yapılan müdahale çalışmalarının tasarımının zorluğu ve insan bazlı çalışıldığı için davranış gelişiminde görülen sorunlar şeklinde genelleyebiliriz. Mikrobiyom ve beslenme örüntüsü bazlı bir çalışma planlarken, makalede yer alan Tablo 1’deki metodolojik yöntemler ayrıntılı incelenmelidir. 

Kaynak: Berding, K., Vlckova, K., Marx, W., Schellekens, H., Stanton, C., Clarke, G., … & Cryan, J. F. (2021). Diet and the microbiota–gut–brain Axis: Sowing the seeds of good mental health. Advances in Nutrition, 12(4), 1239-1285.