Hızlı vücut ağırlığı kaybı, metabolizmayı hızlandırıcı, enerji seviyesini artıran, bağışıklık sistemini güçlendiren, selülit gideren… detoks diyetler ve etkileri hakkında bugüne dek bolca yazıldı.

Genelde kısa zaman periyotlarında uygulanan bu diyetler, belli besinleri öne çıkarır (meyve ve sebze gibi), belli besinleri kısıtlar (süt ürünleri ve tahıl grubu gibi); çoğunlukla sıvı formda tüketimi (meyve suları, çorbalar, vb.) öne çıkarır.

Detoks sistemi, herhangi bir sağlık problemi olmadığı durumda, vücudun (karaciğer, bağırsaklar, deri, böbrek gibi birçok organ detoksifikasyonda görevlidir) kendi kendine devam ettirdiği ve vücutttaki toksinleri uzaklaştırdığı bir durumdur. Bu sistem sayesinde, alkol, ilaçlar, sindirim ürünleri, ölü hücreler, kimyasallar sürekli olarak süzülür, parçalanır ve dışarı atılır.

Detoks görevi olduğu ileri sürülen hiçbir ilaç, takviye, içecek, besin vb. ürüne itibar edilmemelidir. Mucizevi bir iş yürüten bir ürün bulunmamaktadır. Bu ürünlerin çoğu bağırsakları veya böbrekleri daha iyi çalıştırarak, laksatif etki gösterirler.

Form önemlidir: Detoks sularında kullanılan meyve ve sebzelerin, kullanılma biçimi neticesinde (daha fazla miktarda meyve ve sebze içermesi -porsiyon fazlalığı ve ‘sıvı’ hale getirilmesi sebebiyle diyet posası miktarının azalması) etkisinin değiştiği gözlenmektedir. Bu sebeple, sıvı formda içilmek istenirse, günlük 150 ml’den daha fazla tüketilmesi önerilmemektedir.
Çeşitlilik önemlidir: Her bir besin ögesi, farklı besinler içerisinde bulunur. Bu sebeple, her anlamda çeşitliliği sağlamak gerekir. Bu durum ‘mucizevi’ bir besin olmadığını da göstermektedir. Örneğin, her bir farklı meyve ve sebzede, tahıl ve süt grubunda, et ürünlerinde farklı vitamin, mineral, antioksidan, diyet posası öne çıkmaktadır.
İntolerans ve alerji durumunda dikkat edilmeli: Süt ürünleri, buğday ve türevleri, belli meyve ve sebzelere karşı bir intolerans ve alerji olmadığı sürece, beslenme planından çıkarılmasına gerek bulunmamaktadır. Bu sebeple oluşturulan ‘detoks’ programları, bireylerin eksik besin ögesi almasına neden olmaktadır.
Detoks ve Kilo Kaybı: Detoks diyetler başta hızlı kilo kaybı varmış gibi görünebilir; çünkü ilk olarak sıvı, elektrolit ve glikojen (karbonhidratların depo hali) azalır; vücut yağ dokusu ise uzun vadede azalır.

Sonuç: Kişiselleştirilmiş, dengeli ve sağlıklı bir diyet örüntüsü ve yine kişiselleştirilmiş egzersiz programı ile uzun dönemli olarak sağlığın korunması sağlanırken, hedeflenen ağırlık kaybı ve kemik- kas fonksiyonuna ulaşılabilir. Bu sebeple, ‘detoks’ kelimesi geçen yazıları okurken, yazarın mesleği, makalenin güncelliği, içeriğin yanlılığı ve kaynak gösterilen çalışmaların ‘güvenilir ve kanıta dayalı olması’na dikkat edin!